Barszcz Sosnowskiego

Uwaga na niebezpieczne barszcze !

W naszym regionie trwa właśnie okres kwitnienia roślin z rodzaju barszcz (łac. Heracleum), do którego należą m.in. dwa obce w naszej florze i niebezpieczne gatunki: barszcz Sosnowskiego i barszcz Mantegazziego, nazywany również barszczem olbrzymim. Rośliny te mają szereg wspólnych cech – obie należą do najwyższych roślin zielnych, jakie możemy spotkać w naszym kraju (ich pędy osiągają wysokość 2-5 m, a rozety liściowe dochodzą do 3 m średnicy), obie wytwarzają duże, białawe kwiatostany, skupione w talerzowate baldachy o szerokości dochodzącej do 50 cm, obie pochodzą z gór Kaukazu w Azji Zachodniej, w końcu obie uznawane są za niebezpieczne rośliny inwazyjne, które powinny być eliminowane z rodzimej flory. Barszcz Sosnowskiego został celowo sprowadzony do Polski w drugiej połowie XX wieku, z zamiarem masowego wykorzystania go jako rośliny paszowej w PGR-ach. Ze względu na trudności ze zbiorem roślin, uprawy zaniechano, ale gatunek okazał się być wysoce żywotny i skutecznie rozprzestrzenił się niemal w całym kraju. Z kolei Barszcz Mantegazziego trafił do Europy jako roślina ozdobna i jako uciekinier z ogrodów rozpoczął swoją niekontrolowaną inwazję na naszym kontynencie. W Polsce notowany jest od lat 70. XX wieku, głównie w południowo-zachodniej części naszego kraju. Gatunki różnią się przede wszystkim kształtem olbrzymich blaszek liściowych, które u barszczu Mantegazziego są znacznie głębiej powcinane i podzielone na wąskie i ostro zakończone odcinki. Barszcze kaukaskie możemy spotkać w różnych siedliskach - w dolinach cieków wodnych, na siedliskach ruderalnych, na skrajach łąk, pól i lasów. Istotną wspólną cechą obu gatunków barszczu jest wytwarzanie soku zawierającego związki chemiczne, które wykorzystywane są przez roślinę jako obrona przed insektami i patogenami. Niestety ten sam sok w kontakcie ze skórą ludzką, wystawioną na działanie światła słonecznego powoduje oparzenia skórne (tzw. dermatozy). Objawy oparzeń mogą pojawić się po dłuższym czasie, wynoszącym nawet do kilku godzin od wystawienia na światło słoneczne skóry, która miała kontakt z sokiem rośliny. Rany i owrzodzenia powstałe w wyniku oparzenia barszczem należą do bolesnych i długo gojących się.

Istnieje kilka metod zwalczania tych niepożądanych roślin, z których najczęściej stosowane to: miejscowe zastosowanie herbicydów, ścinanie roślin bądź samych pędów kwiatowych, mechaniczne przecinanie korzeni (na wysokości 10-25 cm pod powierzchnią gruntu). Problemem w zwalczaniu barszczy jest ich głęboki i mocny system korzeniowy, który dzięki swojej żywotności umożliwia przetrwanie roślin, mimo częściowego zniszczenie pędów nadziemnych. Rozprzestrzenianiu się roślin sprzyja również wysoka produkcja nasion – pojedynczy osobnik wytwarza z reguły kilkadziesiąt tysięcy łatwo kiełkujących nasion!

Zapamiętaj - barszcze kaukaskie to niebezpieczne, ale charakterystyczne rośliny:

  • naucz się je rozpoznawać, co pozwoli uniknąć bezpośredniego, przypadkowego kontaktu z nimi,

  • w bezpieczny dla siebie sposób (odpowiednia odzież ochronna, gumowe rękawice, okulary ochronne) usuwaj rośliny z własnych nieruchomości, nie dopuszczając do ich rozwoju i rozprzestrzeniania się,

  • informuj odpowiednie służby (Straż Miejska w Cieszynie) o ich występowaniu, zwłaszcza w publicznie dostępnych miejscach naszego miasta, co umożliwi zwalczanie tych niepożądanych roślin na terenach gminnych,

  • w przypadku gdy doszło już do kontaktu z rośliną, umyj dokładnie zimną wodą z mydłem skórę, która mogła zetknąć się z sokiem rośliny, chroniąc ją przed światłem słonecznym przez ok. 2 doby, co ograniczy negatywne skutki kontaktu,

  • jeśli tylko pojawią się objawy oparzeń (np. zaczerwienienia, pęcherze, opuchlizna) – nie lekceważ ich i niezwłocznie zgłoś się do lekarza. W takiej sytuacji zaleca się również zażycie wapna lub leków antyhistaminowych.

Oprac. Wydział Ochrony Środowiska I Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Cieszynie

 

W załączeniu znajduje się artykuł "Co zrobić, gdy poparzy nas barszcz Sosnowskiego, źródło: 

http://wolczyn.pl/images/zarzadzanie_kryzysowe/Barszcz_Sosnowskiego.pdf

 

Zachęcamy także do zapoznania się z pozostałymi informacjami dotyczącymi barszczu Sosnowskiego:

http://barszcz.edu.pl/

Załączniki:
Pobierz plik (Barszcz_Sosnowskiego.pdf)Barszcz_Sosnowskiego.pdf[ ]432 Kb

Dodatkowe informacje