Listopad 2024 | ||||||
P | W | Ś | C | P | S | N |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
J. Spyra
Urodził się jako syn administratora miejskiego Jana Antoniego oraz Joanny Alojzji, która była córka długoletniego burmistrza Cieszyna Leopolda Gottlieba Polzera. Matka była osobą wykształconą, ale zmarła wcześnie. Szersznik uczęszczał do gimnazjum jezuickiego, naukę kontynuował na uniwersytecie prowadzonym przez jezuitów w Ołomuńcu. Tu wstąpił do Towarzystwa Jezusowego, kształcąc się dalej w kolegiach jezuickich w Brnie, Beznicy oraz w Pradze. Zajmował się inwentaryzacją rękopisów biblioteki jezuickiej (tzw. Klementiny) w Pradze, nawiązał też kontakty z grupą uczonych, przeważnie o czeskiej orientacji narodowej. W czasie pobytu w stolicy Czech opublikował swoje pierwsze prace naukowe.
Po rozwiązaniu jezuitów powrócił w 1776 r. do rodzinnego Cieszyna, znajdując zatrudnienie jako nauczyciel retoryki i poetyki w cieszyńskim gimnazjum. W 1787 r. został jego prefektem, w 1804 r. powierzono mu obowiązki nadzorcy katolickich szkół trywialnych na całym Śląsku Cieszyńskim. Wychowanie młodzieży w duchu oświecenia, którego sam był zwolennikiem, stanowiło do końca życia najważniejszy aspekt działalności Szersznika, autora m.in. kilku podręczników szkolnych. Służył jednak współobywatelom wszystkimi swoimi umiejętnościami, kierując odbudową Cieszyna po pożarze w 1789 r., urządzając ogród botaniczny w swoich ogrodach przy Frysztackim Przedmieściu, pracując w Radzie Miejskiej. Był pierwszym, który w Cieszynie prowadził badania naukowe we wszystkich niemal dziedzinach ówczesnej nauki, od mineralogii i prehistorii, po studia nad językiem. W 1810 r. opublikował leksykon artystów i uczonych związanych ze Śląskiem Cieszyńskim, który zachował aktualność do dzisiaj. Poza tym wydał kilka mniejszych prac, reszta pozostała w rękopisie.
W 1802 r. Szersznik udostępnił społeczeństwu Cieszyna, a przede wszystkim młodzieży gimnazjalnej swoje gromadzone od lat zbiory muzealne oraz liczącą kilkanaście tysięcy woluminów bibliotekę. Stworzył też z własnych środków fundację potrzebną na jej utrzymanie. Było to najstarsze muzeum publiczne na Śląsku oraz w monarchii austriackiej. Obecnie zbiory muzealne przechowywane są przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego, księgozbiór Szersznika tworzy podstawę Książnicy Cieszyńskiej.