Historia i tradycja » Miasto i jego mieszkańcy » Szlak kobiet »
39.Maria Wardasówna 1907 - 1986
Urodziła się w Roztropicach k/Skoczowa, w rodzinie chłopskiej. Skończyła szkołę wydziałową w Skoczowie, ale cały czas ciężko pracowała w gospodarstwie rodziców. Nie mogąc dalej kontynuować nauki, uciekła do Krakowa, tam pracowała i jednocześnie chodziła na Wyższe Kursy dla Kobiet. Wróciła do Roztropic i chciała tu pracować, ale rodzice nie zaakceptowali jej samodzielności ani kupna roweru, który miała jako pierwsza dziewczyna we wsi. Wyprowadziła się do Cieszyna, pracowała w fabryce, a później w Urzędzie Wojewódzkim. Kupiła motocykl i została pierwszą motocyklistką na Śląsku. Wtedy wojewoda zwolnił ją z pracy, nie akceptowano kobiety w spodniach. Pracowała w Katowicach w Polskim Związku Motorowym. Tam, po skończeniu kursu, została pierwszą na Śląsku, a drugą w Polsce kobietą – pilotem. W rajdzie pilotek, w 1931 r. zdobyła nagrodę, a jej reportaż ukazał się w prasie. Zaczęła pisać, przeniosła się do Warszawy. Pisała książki dla młodzieży, powieści. Została też wykwalifikowanym instruktorem narciarstwa PZN. We wrześniu 1939 r. zaangażowała się w obronę kraju, a później wstąpiła w szeregi Podziemnej Organizacji Wojskowej „Wilki”. W pierwszych dniach wolności, już w 1944 r. zabezpieczała porzucony przez wroga sprzęt lotniczy, a w lutym 1945 r. mianowano ją komendantem portu lotniczego w Łodzi. Tam z jej inicjatywy powstał pierwszy po wojnie aeroklub, przeprowadzono kurs szybowcowy. Później pracowała w LOT. W latach czterdziestych kupiła w Rumunii samolot RWD-13, którego jednak nie otrzymała. Nadal pisała, a powieścią życia stał się Wyłom. Saga rodziny Rajwasów z Roztropic składa się z 6 tomów, chciała jednak napisać 10. Od 1966 r. mieszkała w Wiśle u rodziny, pisała nadal, m. in pamiętniki, które nie zostały wydane. Nigdy nie wyszła za mąż. Zmarła w 1986 r. i spoczęła w Kwaterach dla Zasłużonych na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie.