Klasztor Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza

Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza powstało w połowie XVIII w., w Nancy, w celu opieki nad chorymi i potrzebującymi. Sto lat później siostry boromeuszki, owocnie zajmując się także nauczaniem dziewcząt, działały także na Śląsku, od 1857 r. jako samodzielne zgromadzenie z domem generalnym w Nysie, a od 1871 r. w Trzebnicy. Kiedy władze pruskie zaczęły zwalczać Kościół katolicki, przełożona Zgromadzenia M. Helena Tichy urządziła w końcu 1875 r. klasztor w Cieszynie, poza granicami Prus. Jego siedzibą stała się kamienica nabyta od małżeństwa Seemanów przy Górnym Rynku; wcześniej był to wolny dom szlachecki posiadany przez Bludowskich z Dolnych Błędowic i Kalischów z Kisborocz. Stopniowo dokupywano sąsiednie kamieniczki przy ul. Wyższa Brama. Klasztor w Cieszynie w latach 1879–89 był domem generalnym Zgromadzenia, od 1894 r. domem prowincjalnym placówek działających na terenie monarchii austriackiej. Po I wojnie światowej cieszyńskie boromeuszki weszły w skład prowincji polskiej, która w 1939 r. utworzyła samodzielne Zgromadzenie, obecnie z siedzibą w Mikołowie. 

Cieszyńskie boromeuszki od początku ogromną uwagę przykładały do nauczania dziewcząt. W budynkach wznoszonych stopniowo na terenie ogrodu uruchomiły przedszkole, szkołę ludową i wydziałową, seminarium żeńskie, różne szkoły gospodarstwa domowego. Dla uczennic, a przeważnie uczyło się w szkołach boromeuszek ponad pięćset osób, siostry prowadziły internat i pensjonat, a wszystkie ich zakłady cieszyły się doskonałą opinią. W samym klasztorze przebywało ok. stu zakonnic i kandydatek. Szkoły żeńskie działały na terenie klasztoru także w okresie międzywojennym. Po II wojnie światowej, kiedy władze komunistyczne zakazały im pracy z młodzieżą, boromeuszki zajęły się opieką nad osobami starszymi i nieuleczalnie chorymi. Obecnie na terenie klasztoru działa Zakład Opiekuńczo-Leczniczy. 

Kaplicę pod wezwaniem Św. Rodziny zaczęto budować jesienią 1877 r., w maju 1878 r. poświęcenia dokonał Generalny Wikariusz ks. Franciszek Śniegoń. Wybudowano ją według planów Antoniego Jonkischa w stylu neoromańskim, z wyposażeniem w stylu neogotyckim. Kaplica jest długa na 23 metry, nawa ma szerokość 10 metrów, prezbiterium 6. Jego ozdobę stanowi ołtarz z obrazami Św. Rodziny, św. Karola Boromeusza oraz św. Jadwigi autorstwa Juliusa Heinischa. Po bokach pierwotnie urządzono dwa neogotyckie ołtarze boczne, obecnie zastąpione figurami Matki Boskiej oraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przy lewym ołtarzu znajdowała się zniesiona potem ambona. Kaplicę zdobią okna z witrażami, z których cztery wykonane zostały w 1912 r. w znanym zakładzie artystycznym Franza Mayera w Monachium. Okna z kamiennych kształtek, z łukiem półokrągłym, ujęte są w profilowane gzymsy. Chór wspiera się na dwóch neoromańskich kolumnach z kapitelami kostkowymi, od dołu sufit zdobiony jest ornamentyką geometryczną. Taka sama ornamentyka na suficie została zamalowana po II wojnie światowej i odkryta dopiero w czasie renowacji w 1998 r. W ostatnich latach konserwacji poddano także inne elementy kaplicy oraz wiele znajdujących się na terenie klasztorze dzieł sztuki. Także z zewnątrz kaplica posiada neoromański wygląd. Boczne fasady dzielone są lizenami, pomiędzy którymi znajdują się okna, ujęte w półokrągłe profilowane gzymsy, nad nimi dodatkowo gzymsiki arkadkowe. Niedaleko kaplicy z okazji roku jubileuszowego w 1900 r. ustawiono posąg Chrystusa z napisami „Chrystus zwycięża, Chrystus panuje, Chrystus króluje” w kilku językach. 

Z klasztoru boromeuszek skręcamy w lewo ulicą Wyższa Brama, która doprowadzi nas na Plac Kościelny, który swoją nazwę bierze od ewangelickiego Kościoła Jezusowego.