Tańce żydowskie

Korzenie tańca żydowskiego sięgają religii żydowskiej - Judaizmu. Taniec zarówno wśród mężczyzn i kobiet był główną formą uwielbienia i świętowania w żydowskiej wierze. Żydzi za pomocą tańca wyrażali radość gdy Bóg wybawił ich z ręki nieprzyjaciół. Przykładem może być kiedy Izrael przeszedł przez Morze Czerwone,a jego wrogowie zostali pokonani,Miriam wraz z innymi kobietami zaczęła śpiewać i tańczyć na cześć Boga celebrując zwycięstwo ( 2 Mojż.15,20-21) . Kiedy po zwycięstwie nad Filistynami król Dawid powrócił do miasta,kobiety przywitały go tańcem i śpiewem (1 Sm.18,6).Ten sam król Dawid i cały Izrael tańczył przed arką przymierza gdy sprowadzał ją do Jerozolimy. Taniec jest także obecny na świętach żydowskich,szczególnie na trzech z nich:Paschy (Hag ha - Mazzot), Zielonych Świąt i Pierwszych Plonów (Hag ha - bikkurim), Żniw i Namiotów (Hag ha - Asif). Podczas tych świąt Bóg nakazał swojemu ludowi : "będziesz się weselił przed Panem,Bogiem Twoim."(5 Mojż.16.11).Więc żydzi posłuszni nakazowi bożemu radują i weselą się w te święta przed Bogiem wyrażając tą radość tańcem. Dla Żydów radować się i cieszyć jest praktycznie tym samym co tańczyć. W języku aramejskim,który był używany za czasów Jezusa wśród Żydów którzy powrócili z Babilonu słowa"radować się" i "tańczyć" są tymi samymi słowami. W języku hebrajskim jest jedenaście słów określających taniec lub jakiegoś rodzaju ruchy taneczne: wirować,obracać się,skakać etc.,ale głównym słowem określającym taniec jest słowo "hagag"co znaczy tańczyć po kole. I takie właśnie w większości są tańce żydowskie - tańce po kole. Koło jest symbolem jedności,równości,wspólnoty,integracji - taka jest właśnie charakterystyka tańców żydowskich. Są tańce które integrują i jednoczą pokolenia podczas świąt i uroczystości religijnych,szabatów,oraz przy innych okazjach. Wśród chasydów taniec jest uważany za sposób połączenia się z Bogiem,za formę modlitwy w ruchu tak jak naucza Stary Testament. Chasydzi powiadają że jak człowiek tańczy to tak jak by się dwa razy modlił.

Zatem pierwotnie taniec wśród Żydów był zarezerwowany wyłącznie do oddawania chwały i czci Bogu. W późniejszych czasach tańce zaczęły być praktykowane w życiu świeckim głównie jako forma uzewnętrznienia radości np. na weselach,z powodu narodzin dziecka w rodzinie,czy też na cześć gości wchodzących do domu. Stopniowo powstawały także tańce opowiadające o zwykłym codziennym życiu,codziennych czynnościach i zwyczajach.

Tańce żydowskie i izraelskie są bardzo zróżnicowane w swojej formie i tematyce - od prostych tańców po kole np. Mime, Kadosh odzwierciedlających przeżycia religijne,lub opowiadających o codziennym życiu i starożytnych zwyczajach np. taniec wojenny,weselny, po bardziej współczesne układy choreograficzne,które powstały już w czasach nowożytnych i cały czas powstają. Tańce te są prezentowane na festiwalach tanecznych w Izraelu i różnych krajach Europy.

Grupa tańca żydowskiego "Klezmer" działa od czerwca 2007 roku przy Cieszyńskim Ośrodku Kultury "Dom Narodowy". Grupę prowadzi Dorota Herok, która od kilku lat zajmuje się prowadzeniem warsztatów tańca żydowskiego.

Prezentowane tańce na nagraniu video:

1. " Roni Roni Bat Zion" - taniec do słów pieśni nawiązującej do wersetu z Księgi Sofoniasza 3,14-17
   
   " Wesel się, córko Syjonu, wykrzykuj głośno Izraelu ! Raduj się i wykrzykuj radośnie z całego serca, córko jeruzalemska !
   Pan oddalił twoich przeciwników, odpędził twoich nieprzyjaciół. Pan król Izraela jest pośród ciebie, już nie doznasz nieszczęścia
   Pan, twój Bóg, jest pośród ciebie, Mocarz, On zbawi !
   Będzie się radował z ciebie niezwykłą radością, odnowi swoją miłość. Będzie się weselił z ciebie tak, jak się wesela w święta”.
   
   Roni Roni Bat Zion, Hariu Yisrael, Simchi V'altsi B'chol Lev, Bat Yerushalayim
   
   
2. "Kadosh" - jest to taniec modlitwa oddająca chwałę Bogu, który jest Święty.
   tekst: Dorota Herok
   
   Zobacz także Dni Kultury Żydowskiej