18. Przemysław II, alias Przemko II * ok.1420 + 1477

      Syn Bolesława I i Eufemii, córki księcia mazowieckiego Siemowita. Po śmierci ojca wraz z matką i pozostałymi braćmi rządził księstwem cieszyńskim aż po rok 1440 na zasadzie braci niedzielnych. Wówczas jemu i innemu spośród braci, Władysławowi, przekazano we władanie część księstwa, a mianowicie ziemię cieszyńską i połowę Głogowa wraz z przynależnymi do niej terytoriami. W 1442 r. natomiast Przemko przejął w samodzielne rządy dział cieszyński. Po śmierci brata, Władysława, przejął dział głogowski, uszczuplony o uposażenie dla wdowy po zmarłym, księżnej Małgorzaty. Książę ten, być może z racji szczupłych dochodów jakie czerpał ze swego działu, być może też z racji dużych ambicji politycznych, włączył się aktywnie w wielką politykę środkowoeuropejską. Związał się najpierw z osobą narodowego króla Czechów Jerzego z Podiebradów, zmierzającego do utrzymania niezależnej pozycji umiarkowanego skrzydła husytów w Czechach a zarazem do uchronienia tego kraju przed kolejnymi wojnami ze światem zewnętrznym (na wzór niedawnych wojen husyckich). Zarazem też Przemysław utrzymywał bliskie stosunki z dworem polskim. Między innymi w 1454 r. gościł w Cieszynie Elżbietę Habsburżankę, gdy ta podróżowała do Krakowa na ślub z królem polskim, Kazimierzem Jagiellończykiem.Książę cieszyński, jak wskazują jego poczynania polityczne, był rzecznikiem bliskiej współpracy Krakowa i Pragi. Towarzyszył następnie próbom zbliżenia politycznego Kazimierza Jagiellończyka i króla Jerzego z Podiebradów. Owocem starań było doprowadzenie do zjazdu przedstawicieli obu monarchów w Bytomiu w 1460 r., a następnie (w konsekwencji) do słynnego zjazdu obu władców w 1462 r. w Głogowie, gdzie praktycznie zdecydowały się losy korony czeskiej (przekazanie jej w ręce Jagiellonów). W nagrodę za to otrzymał w czasowe posiadanie Wałaskie Międzyrzecze. W 1466 r. wziął udział w wyprawie Jerzego z Podiebradów do Kłodzka. Współpraca z królem Jerzym zaogniła jego stosunki z dominującym na Dolnym Śląsku potężnym Wrocławiem.
      W 1469 r. wziął udział w elekcji ołomunieckiej króla Węgier, Macieja Korwina, który został wówczas wyniesiony staraniem papieża oraz katolickiej części stanów czeskich do godności króla Czech. Na pewien czas zbliżył się do króla Węgier. Za zgodą legata papieskiego Marka i biskupa wrocławskiego Rudolfa z Rudesheim otrzymał od Macieja prawo do poboru odpustów przeznaczonych na wojnę z Turkami. Kilkakrotnie otrzymał od Macieja pieniądze na zorganizowanie oddziałów zaciężnych na zwalczanie opozycji antykorwinowskiej na Górnym Śląsku. W 1473 r. wraz z księciem ziębickim Wiktorynem z Podiebradów, powinowatym Przemysława II, Janem raciborskim i Janem opawskim wziął udział w wyprawie przeciw przeciwnikowi króla Macieja, Wacławowi rybnicko-pszczyńskiemu. Wyprawa zakończyła się niepowodzeniem po porażce książąt pod Żorami. Król węgierski i czeski zlecił wówczas obalenie Wacława szlachcicowi z Niewiadomia, Wacławowi Kropaczowi, w zamian za Rybnik i okolice. Pszczyna została przekazana (na krótko zresztą) Wiktorynowi. Przemko zniechęcił się wówczas do Macieja Korwina i przeszedł do opozycji wobec nowego monarchy, który zresztą postanowił pozbawić go księstwa cieszyńskiego. Od upadku uratowała Przemysława wyprawa wojsk polskich pod wodzą Jakuba z Dębna. Sterany niepokojem o los księstwa cieszyńskiego Przemysław II w 1477 r. zmarł.
      Żoną Przemysława II była Anna (* około 1446 + 1477/1480), starsza córka Bolesława IV mazowieckiego i księżniczki ruskiej, Barbary. Ślub miał miejsce po r. 1460. W literaturze przedmiotu ostatnio kwestionuje się tak późne urodzenie się Anny. Z tego małżeństwa urodziła się córka Jadwiga, która wyszła następnie za mąż za Stefana Zapolyę. Anna owdowiała w 1477 r. Jako osoba żyjąca wystąpiła po raz ostatni w źródłach 19 listopada 1477 roku. W dyplomie księcia cieszyńskiego Bolesława II z 14 października 1480 roku wymieniono ją jako zmarłą.

/K. Jasiński: Rodowód, t. 3, s. 174, przyp. 20, O. Balzer, s. 529), I. Panic: Rybnik, s. 20-21, tenże: Księstwo, s.60-62, tenże: Vliv olomoucke volby, s. 151 nn./.