Szlaki spacerowe » Śladami Cieszyńskich Żydów »
Synagoga gminna (ul. Vrchlickeho)
Dom pogrzebowy przy żydowskim kwartale cmentarza komunalnego
w czeskim Cieszynie
fot. Tomasz Jedzok
Ponieważ po 1920 r. wszystkie obiekty kultowe dotychczasowej żydowskiej gminy wyznaniowej w Cieszynie znalazły się po polskiej stronie miasta, powstała w 1923 r. gmina wyznaniowa w Czeskim Cieszynie przez wiele lat nie posiadała ani własnej siedziby, ani synagogi ani cmentarza. Zmarłych musiano przewozić przez granicę na nowy cmentarz żydowski w Cieszynie. Dopiero w 1928 r. gmina zakupiła plac budowlany na Nabezi Oląe i zaczęła pobierać podwyższone podatki wyznaniowe na potrzeby planowanej budowy. Jednak w 1931 r. sprzedano tę nieruchomość, kupiono zaś piętrowy dom przy ul. Schillera (obecnie Vrchlickeho) nr 8. W latach 1932-33 został on całkowicie przebudowany i kosztem trzystu tysięcy koron urządzono tu synagogę gminną. Uroczystość poświęcenia synagogi przez rabina gminnego dr Ernsta [Arnoąta] Baasa odbyła się 9.VII.1933 r. Synagoga została wybudowana według planów architekta Rosthala, budowniczym był Adalbert Brejzek. Znany jest tylko plan sytuacyjny synagogi, z relacji prasowych wiadomo, że wystrój wnętrza był prosty, ale dostosowany do swojej funkcji.
Powstająca z takim trudem synagoga gminy wyznaniowej w Czeskim Cieszynie istniała bardzo krótko, została spalona przez hitlerowców jesienią 1939 r. ruiny zostały rozebrane ok. 1960 r. Obecnie jest na tym terenie częściowo wolna przestrzeń, częściowo szkolna sala gimnastyczna.
Kierujemy się teraz Alejami Prezydenta Masaryka w lewo i przechodząc pod torami kolejowymi dochodzimy do ul. Karvinske. Skręcamy w prawo, następnie po kilkudziesięciu metrach w lewo. Ulice: Hrabinska, Uvoz, a w końcu Hbitovni doprowadzą nas po dłuższym spacerze do cmentarza komunalnego w Czeskim Cieszynie.