Powietrze

Powietrze Atmosferyczne

                 Powietrze atmosferyczne jest jednym z elementów środowiska, w którym przebiegają najważniejsze procesy życiowe organizmów żywych, między innymi procesy asymilacji i oddychania, a także procesy utleniania (spalania).
                 Atmosfera ziemska jest mieszaniną gazów o stałej proporcji; w stanie czystym powietrze zawiera 78% azotu, 21% tlenu, a pozostałe 1% to dwutlenek węgla, argon, neon, hel, metan, krypton. W powietrzu mogą znajdować się także inne związki i substancje, które - jeżeli występują w ilościach ponadnormatywnych - nazywamy zanieczyszczeniami. Źródła zanieczyszczeń powietrza ogólnie można podzielić na źródła naturalne, wynikające z działania samej przyrody (pożary lasów, erupcje wulkanów, erozja gleby itp.) oraz sztuczne (antropogeniczne), wynikające z działalności człowieka.
                 Zawarte w powietrzu substancje oraz związki w ilościach ponadnormatywnych mają szkodliwy wpływ na pozostałe elementy środowiska: glebę, wodę, szatę roślinną, zwierzęta, a także na zdrowie i życie ludzkie. Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z najbardziej niebezpiecznych zagrożeń środowiska. Warto jednak pamiętać, że szkodliwość zanieczyszczeń zależy nie tylko od stężenia danej substancji w powietrzu, ale także od jej właściwości chemicznych i toksycznych, stanu skupienia oraz czasu oddziaływania. Podstawowymi źródłami zanieczyszczenia powietrza na obszarach miejskich są:

• elektrownie i elektrociepłownie,
• transport,
• przemysł, wytwórczość i przetwarzanie,
• ogrzewanie mieszkań,
• spalanie odpadów.

Źródła zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w Cieszynie

                 Na kształtowanie jakości powietrza atmosferycznego w Cieszynie wpływa zarówno emisja lokalna, pochodząca ze źródeł punktowych (zakłady przemysłowe), rozproszonych (liczne kotłownie przydomowe, piece i paleniska domowe), liniowych (komunikacja), a także napływające zanieczyszczenia z położonych w odległości od 25 do 60 km od miasta terenów przemysłowych takich jak Rybnicki Okręg Węglowy (na północ od Cieszyna), Górnośląski Okręg Przemysłowy (na północnym wschodzie) i Karwińsko-Ostrawski Okręg Przemysłowy (na północnym zachodzie). Do znaczących emitorów punktowych należy zaliczyć m.in. kombinat hutniczy w Trzyńcu.
                 Emisja zanieczyszczeń bilansowana jest w oparciu o coroczną sprawozdawczość, jaką zobowiązane są prowadzić zakłady określone jako „zakłady szczególnie uciążliwe dla czystości powietrza". Tego typu sprawozdawczością objętych było w 2001r. 1.725 zakładów na terenie całego kraju, z czego 341 w województwie śląskim. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego z terenu województwa śląskiego wyemitowano w 2001 r. łącznie ok. 32,8 tys. ton zanieczyszczeń pyłowych (ponad 20% emisji krajów j) i ok. 34.095 tys. ton zanieczyszczeń gazowych ogółem (ok. 30% emisji krajowej bez dwutlenku węgla).

Jakość powietrza atmosferycznego w Cieszynie.
                 Wielkość zanieczyszczeń mierzona na danym obszarze zależy głównie od lokalnych warunków meteorologicznych i ukształtowania (rzeźby) terenu. Bardzo zróżnicowane ukształtowanie terenu miasta -liczne doliny rzek i potoków, wzniesienia, zbocza dolin - powodują, że w różnych rejonach Cieszyna będą panować różne warunki mikroklimatyczne (np. temperatura powietrza, prędkość i kierunek wiatru) i związane z nimi lokalne różnice w stężeniach poszczególnych zanieczyszczeń powietrza.
                 Na terenie Cieszyna znajdują się dwa punkty stałych pomiarów stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, których wyniki umożliwiają przeprowadzenie analiz i określenie jakości powietrza.
                 Od połowy 1991 r. przy cieszyńskiej Filii Uniwersytetu Śląskiego działa Terenowa Stacja Badań Zanieczyszczeń Atmosfery, której organizację i odpowiednie wyposażenie umożliwiło dofinansowanie z budżetu miasta (w latach 1995-1997 na łączną kwotę w wysokości 270 tys. zł). Punkt pomiarowy został zlokalizowany na dachu domu studenckiego przy ul. Niemcewicza. Od grudnia 1996 r. Stacja prowadzi w pełni zautomatyzowane pomiary podstawowych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego - pyłu zawieszonego, dwutlenku siarki, tlenków azotu, ozonu troposferycznego oraz pomiary podstawowych parametrów meteorologicznych.