Imprezy nadchodzące
| Kwiecień 2025 | ||||||
| P | W | Ś | C | P | S | N |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | ||||
Dyżury aptek
ul. Bobrecka 27
tel.: 33 858-27-65
Relacje z imprez / artykuły / komunikaty
„Ojcowie nasi i bracia Polacy ewangelicy, wszyscy ze Śląska Cieszyńskiego…”
Z albumu fotograficznego ks. Jana Stonawskiego
Kilka słów wokół wystawy na cieszyńskim rynku
Zokazji jubileuszu 500-lecia Reformacji Książnica Cieszyńska przygotowała na Rynku w Cieszynie imponującą wystawę plenerową w oparciu o album fotograficzny ks. Jana Stonawskiego, znajdujący się obecnie w zbiorach Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie. Na dwudziestu planszach zobaczyć można fotografie i biogramy ludzi zasłużonych dla polskiej sprawy narodowej, przywódców duchowych, działaczy społecznych, polityków, przedstawicieli oświaty i kultury - od Wiosny Ludów aż po II Wojnę Światową i dalej.
Podziękowania za tę niezwykłą ekspozycję należą się na księdzu proboszczowi Januszowi Sikorze, który wspomniany album udostępnił; dyrektorowi Krzysztofowi Szelongowi, który inicjatywę tę podjął - jak wiele innych cennych inicjatyw, którymi Książnica Cieszyńska może się poszczycić; Krzysztofowi Kleczkowi i Paulinie Kosmie, którzy opracowali scenariusz i oprawę graficzną wystawy; a wreszcie Władzom miejskim i burmistrzowi Ryszardowi Macurze, którzy ten przepiękny salon wystawowy, jakim jest Rynek cieszyński, na tę ekspozycję przeznaczyli. W końcu podziękować należy ks. Janowi Stonawskiemu, katechecie i nauczycielowi matematyki w cieszyńskim gimnazjum, bez którego w sposób oczywisty tej wystawy by nie było i który zamiast wygrzewać się na starość na słoneczku i nic nie robić, chodził po ludziach, wypraszał te zdjęcia, zabiegał o nie, przypominał, zbierał, by potem starannie je opisywać drobnym swoim maczkiem.
Wystawa na Rynku ma szczególną wymowę. Dom Narodowy stał się bardzo właściwym tłem dla prezentowanych na fotografiach ludzi, którzy go stworzyli, a całe otoczenie przypomina o wielkim wydarzeniu, jakie tu miało miejsce. Bo na tym rynku, prawie 100 lat temu, odbył się ogromny wiec w sprawie wielkiej wagi. Przemawiał tu wtedy między innymi mój dziad stryjeczny, dr Jan Michejda, najpierw poseł do Rady Państwa w Wiedniu, gdzie reprezentował polską społeczność austro-węgierskiego państwa, potem członek Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, prawdziwy mąż stanu – jak mówi ks. Jan Stonawski – a wreszcie pierwszy polski burmistrz Cieszyna po odzyskaniu niepodległości. Podobno głos miał potężny, wiadomo też,że był świetnym mówcą, bo zachowały się jego płomienne mowy w obronie polskości na Śląsku Cieszyńskim.
27 października 1918 roku zeszły się na ten wiec tysiące ludzi z okolic Cieszyna. Rzeka Olza nie wyznaczała wtedy żadnej granicy i nie dzieliła Śląska Cieszyńskiego na dwie połowy. Olza była jego aortą, a Cieszyn jego sercem. Na tym wiecu przedstawiciele Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego proklamowali jego przynależność do wolnej, niepodległej i jednoczącej się po latach Polski. Działo się to w przeczuciu tego wielkiego wydarzenia, w momencie kiedy kruszyło się cesarstwo austro-węgierskie, ale zanim jeszcze Polska rzeczywiście powstała. Gromady ludzi, jak dopływy rzeki, spływały na ten rynek ze wszystkich stron: ze Śmiłowic, z Nydku, Bystrzycy i Oldrzychowic, z Olbrachcic, Błędowic i Datyń, spod Goduli i spod Stożka; a także z Kozakowic i z Dębowca, z Ustronia i z Wisły, spod Czantorii i spod drugiej strony Stożka. Była to ogromna manifestacja cieszyńskiego ludu, ludzi, którzy od dziesiątków lat marzyli o tej chwili i chcieli dać wyraz swojej woli. Sprawy potoczyły się inaczej. Teraz jednak zdarzyła się rzecz niezwykła, bo tych samych ludzi możemy dzisiaj, na tym samym rynku jeszcze raz zobaczyć. Bo znaleźli się oni tutaj po raz drugi. Bo można by przysiąc, że ci wszyscy z najstarszego pokolenia, którzy w tym pamiętnym dniu jeszcze żyli i ci wszyscy, którzy już na tym świecie zaistnieli i mieli świadomość dziejowych wydarzeń, wszyscy z całą pewnością na tym rynku byli.
W końcu 19 w., pod panowaniem austriackim, zwykli rolnicy spod Cieszyna, z których wielu na fotografiach tej wystawy widzimy, po ciężkiej pracy na roli i w gospodarstwie, wybierali się na wieczorki poezji mickiewiczowskiej. Nie będzie więc od rzeczy przypomnieć tu fragment z „Konrada Wallenroda” Adama Mickiewicza, wyjątkowo pięknie wpisujący się w treść wystawy o niezapomnianych „ojcach naszych i braciach”:
Gdybym był zdolny własne ognie przelać
W piersi słuchaczów i wskrzesić postaci
Zmarłej przeszłości; gdybym umiał strzelać
Brzmiącymi słowy do serca spółbraci:
Może by jeszcze w tej jedynej chwili,
Kiedy ich piosnka ojczysta poruszy
Uczuli w sobie dawną wielkość duszy
Uczuli w sobie dawne serca bicie
I chwilę jednę tak górnie przeżyli,
Jak ich przodkowie niegdyś całe życie.
Im należą się największe podziękowania. Nie tylko byli świadomi swojej przynależności, ale poświęcali życie swoje dla sprawy. I nie jest tu mowa tylko o tych, którzy poświęcili swoje życie w legionach, na froncie, w partyzantce, w konspiracji czy w obozach koncentracyjnych. Ale także o tych, którzy w inny sposób, ważniejszy może jeszcze, darowali swoje życie krajowi. Którzy ofiarowali mu swój codzienny trud, swój czas, swoją energię, swoje przyjemności, swoje zarwane noce. Bo to oni właśnie swoim wykształceniem, oczytaniem, przywiązaniem do tradycji, dbałością o język polski przyczynili się do niezwykłego charakteru tej ziemi, im zawdzięczamy jej szczególną kulturę i urodę i wobec nich jesteśmy zobowiązani, żeby ją nadal pielęgnować.
Barbara Michejda-Pinno
Cieszyn, 14 czerwca 2017 r.