Imprezy nadchodzące
| Styczeń 2025 | ||||||
| P | W | Ś | C | P | S | N |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | ||
Dyżury aptek
ul. Bobrecka 27
tel.: 33 858-27-65
Relacje z imprez / artykuły / komunikaty
Plakat 2 kampanii społecznej
W Cieszynie... nie do pomyślenia - palenie śmieci
2015-12-17 Zwykle nie zastanawiamy się na co dzień, co by tu zrobić, żeby nasze miasto było piękniejsze, bardziej zadbane, a tym samym bardziej cywilizowane i kulturalne.
Co wisi w powietrzu?
Benzen, dwutlenek azotu, tlenek węgla, dwutlenek siarki, pył zawieszony,
sadza, benzo(a)piren, węglowodory aromatyczne, metale ciężkie
– to tylko niektóre substancje uwalniane podczas procesu spalania paliw.
Pod względem uwalniania tych zanieczyszczeń do powietrza Polska
zajmuje czołowe miejsce wśród państw Unii Europejskiej. Zgodnie z raportem
Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), większe stężenia pyłu
zawieszonego (frakcji PM10) zanotowano jedynie w Bułgarii.
Fatalna niska emisja
Przyczyny złej jakości powietrza są złożone, ale prowadzone od wielu
lat pomiary i obserwacje wskazują bezlitośnie na sektor komunalno-bytowy
jako głównego winowajcę. Udział tego sektora w produkcji
zanieczyszczeń powietrza wynosi aż 88 procent. Oznacza to, że za
złą jakość powietrza odpowiada przede wszystkim tzw. niska emisja,
czyli w znacznym stopniu my sami, a konkretnie w wielu przypadkach
beztroskie podejście do sposobu ogrzewania naszych domów. Aż 49
proc. polskich gospodarstw domowych wytwarza ciepło do ogrzewania
w kotłach i piecach na paliwo stałe. Z tego znaczny procent stanowią
kotły starego typu o dużej emisyjności, spalające praktycznie
wszystko, w tym śmieci. Niska sprawność tych urządzeń powoduje, że
do uzyskania ciepła trzeba spalić więcej opału niż w kotłach nowej generacji.
Wpływ na emisję spalin ma także brak umiejętności spalania.
Często w dyskusji nad jakością powietrza pojawia się aspekt ekonomiczny.
Faktycznie, zmniejszenie emisji zanieczyszczeń z domowej kotłowni ma swoją cenę, ale z pewnością warto ją ponieść ze względu
na ochronę zdrowia. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem ma
ogromny wpływ na nasze zdrowie. Liczne badania wskazują, że pył
obecny w powietrzu może zwiększać ryzyko zachorowalności i śmiertelności
z powodu chorób płuc i układu krążenia, a także zwiększać ryzyko
wystąpienia nowotworów. Występujące w powietrzu zanieczyszczenia
oddziałują przede wszystkim na układ oddechowy. Najbardziej
szkodliwe są drobnocząsteczkowe zanieczyszczenia pyłowe, które ze
względu na małe rozmiary docierają do najmniejszych oskrzelików
i pęcherzyków płucnych. Po drodze wywołują one efekty drażniące, zapalne,
które z kolei ułatwiają proces tzw. alergizacji, czyli powstawania
uczulenia na występujące w naszym otoczeniu alergeny roślinne i zwierzęce.
Ponadto osoby już chorujące na astmę oskrzelową, które w wyniku
ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza doświadczają zaostrzeń
ich choroby, muszą brać większe dawki leków, a w niektórych sytuacjach
nawet być hospitalizowane. Procesy zapalne w drogach oddechowych
mają tendencję do nawracania, w efekcie czego osoby zamieszkujące
obszary, na których zanieczyszczenia powietrza występują w wysokich
stężeniach, mogą częściej chorować na infekcje górnych dróg oddechowych.
Cząsteczki pyłu o najmniejszej średnicy mają możliwość przechodzenia
przez ściany pęcherzyków płucnych i trafiają najpierw do naczyń
płucnych, później do całego układu krwionośnego. Sprzyjają powstawaniu
miażdżycy, co w konsekwencji prowadzi do chorób układu krążenia
takich, jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zaburzenia
w przepływie krwi przez mózg. Może dochodzić do zawałów
serca i udarów mózgu, które często kończą się zgonem. Zanieczyszczone
powietrze może być również jedną z przyczyn raka płuc.
Zanieczyszczenia powietrza szczególnie niekorzystnie oddziałują
na zdrowie dzieci i to już od okresu embrionalnego. Prawdopodobnie
upośledzają przepływ krwi przez łożysko, w wyniku czego
płód rozwija się wolniej.
Inną, ważną przyczyną złej jakości powietrza jest transport. Wielkość
emisji z transportu drogowego jest pochodną jego intensywności,
jakości infrastruktury drogowej oraz stanu technicznego pojazdów.
W Polsce jest zarejestrowanych więcej niż w pozostałych krajach Unii
Europejskiej samochodów przypadających na 1000 mieszkańców. Jakość
tych pojazdów w wielu przypadkach pozostawia wiele do życzenia.
Również infrastruktura drogowa nie spełnia europejskich norm.
Nadal dużym problemem jest poruszanie się po centrach miast, co
z pewnością generuje znaczne ilości zanieczyszczeń.
Nasze zalecenia
Jak możemy mieć wpływ na poprawę jakości powietrza? Przede
wszystkim uwierzmy w szkodliwe skutki palenia w piecach i kotłach
grzewczych byle czym i byle jak. Uwierzmy, że szkodzimy nie tylko
sobie, ale wszystkim wokoło. Oto podstawowe zalecenia:
• Nie pal śmieci w swoim piecu! Odpadem, który nie nadaje się do
palenia są także drewniane elementy okien czy mebli. Wykorzystywane
do ich produkcji drewno jest pokryte zazwyczaj impregnatami,
które podczas spalania wydzielają szkodliwe substancje.
• Wymień stary kocioł na nowoczesny, przystosowany do spalania
odpowiedniego paliwa. Piec retortowy na przykład zmniejsza
emisję benzo(a)pirenu o 35 proc. w porównaniu z tradycyjnym
kotłem. Ponadto eksploatacja nowego kotła może dać nawet do 30
proc. oszczędności na opale. Zaplanuj jak najszybciej tą inwestycję.
• Jeśli masz stary, wyeksploatowany samochód to zadbaj o jego
stan techniczny. Ogranicz korzystanie z samochodu. Jeśli możesz, to
korzystaj z komunikacji zbiorowej, albo przesiądź się na rower.
• Reaguj na niewłaściwe zachowania sąsiadów, rozmawiaj, edukuj
siebie i najbliższych. Przecież ich złe nawyki szkodzą także twojemu
zdrowiu
Pomóc w walce z zanieczyszczeniami ma również podpisana niedawno
przez prezydenta Andrzeja Dudę tzw. ustawa antysmogowa, która
daje narzędzia administracyjne wspomagające działania zmierzające
do poprawy jakości powietrza. Na mocy znowelizowanej ustawy sejmiki
wojewódzkie będą mogły określać rodzaj i jakość paliw stałych
dopuszczonych do stosowania i parametry techniczne lub parametry
emisji urządzeń do spalania. Sejmiki będą mogły uchwalić też zakaz stosowania
określonych instalacji, w których następuje spalanie.
Idzie smog. Co robić?
Okres jesienno–zimowy jest szczególnie niekorzystny dla powietrza.
Częsta w tym okresie inwersja temperatur, duża wilgotność powietrza,
a także brak wiatru powodują zjawisko smogu, czyli „zawieszania”
zanieczyszczeń pyłowych i gazowych w wilgotnym powietrzu. Ważne
jest, aby w okresie niekorzystnych warunków pogodowych ograniczyć
wdychanie zanieczyszczonego powietrza. Najbardziej narażone są osoby
starsze i chore na choroby układu oddechowego i krążenia, a także
dzieci. Stąd dobrze jest przestrzegać kilku podstawowych zasad. Przede
wszystkim nauczymy się korzystać i informacji o jakości powietrza po
to, aby ograniczyć przebywanie poza domem w okresie największego
skażenia. Informacje takie można znaleźć na stronie internetowej Wojewódzkiego
Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach.
Stosowne komunikaty zamieszczane są również na stronie internetowej Miejskiego
Centrum Zarządzania Kryzysowego, skąd zresztą trafiają między
innymi do placówek leczniczych, żłobków, przedszkoli i szkół. Pamię-
tajmy, że dzieci są bardziej narażone na zanieczyszczenia. Ich układy
odpornościowy i oddechowy radzą sobie gorzej z zanieczyszczonym powietrzem.
Dzieci oddychają z większą częstotliwością niż dorośli, a więc
wchłaniają więcej zanieczyszczeń. Częściej też oddychają przez usta
z pominięciem nosa, czyli naturalnego filtra. Ograniczmy więc przebywanie
dzieci na powietrzu do minimum. Zaplanujmy chociaż krótki wyjazd
poza miasto, najlepiej w góry, poza strefę smogu.
Małgorzata Węgierek
Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa