Kwiecień 2025 | ||||||
P | W | Ś | C | P | S | N |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 |
W niedzielę 20 września w Cieszynie odbył
się Maraton Czytania Tekstów Gwarowych.
Była to druga edycja imprezy, która
zdobyła już sobie sporą popularność, gromadząc
rzesze ludzi chętnych do wsłuchania
się raz jeszcze w „mowę dziadów”.
W gmachu Książnicy Cieszyńskiej, będącej
organizatorem imprezy, wystąpiło łącznie
35 osób, Cieszyniaków z obu stron Olzy
– z Karwiny, Jabłonkowa, Bukowca, Czeskiego
Cieszyna, Brennej, Górek Małych,
Ustronia, Cisownicy, Istebnej, Pogwizdowa,
Zebrzydowic, Rudzicy, a nawet z dalekiego
Olsztyna (w osobie prof. Janusza Guziura),
prezentując niemal całą gamę gwar Śląska
Cieszyńskiego.
Przeszło sześć godzin słuchano, tak dawnych,
jak i współczesnych utworów gwarowych.
Dorośli uczestnicy maratonu, wśród
nich działacze i miłośnicy regionu oraz
artyści, czytali wybrane przez siebie utwory,
opisujące – zgodnie z programem tegorocznej
imprezy – „żywobyci od kolybki
po trówłe”. Z kolei dzieci i młodzież przedstawiły
programy nagrodzone w XI edycji
konkursu gwar Śląska Cieszyńskiego Po
naszymu po obu stronach Olzy.
W programie maratonu zaplanowano
także spotkania z autorami wykorzystującymi
gwarę jako tworzywo twórczości literackiej
– debiutującą niedawno niespełna
30-letnią Eweliną Szuścik z Zebrzydowic
oraz przedstawicielem średniego pokolenia
– utytułowanym i znanym w Polsce
satyrykiem i pisarzem (autorem 39 tomików!)
Juliuszem Wątrobą.
Mimo iż Ewelina Szuścik w ostatniej
chwili musiała odwołać swój występ, zgromadzeni
w Książnicy goście z uznaniem
wyrażali się na temat jej twórczości, której
fragmentów wysłuchano. Mając w pamięci
występ Pani Eweliny oraz trójki jej dzieci,
tworzących zespół „Szuścików” jeszcze
z poprzedniej edycji maratonu, wyrażano
nadzieję, iż być może uda się zaprosić ją
jeszcze do Książnicy.
Szczególnym zainteresowaniem publiczności
cieszyło się spotkanie z Juliuszem
Wątrobą, który do Cieszyna zawitał po
raz pierwszy od przeszło 20 lat. Opowiedział
on o swojej małej ojczyźnie – Rudzicy
i odczytał wiersze z trzech wydanych
dotychczas gwarowych tomików, w tym
z najnowszego Wczora była niedzieliczka,
opublikowanego zaledwie przed kilkoma
tygodniami. Twórczość Wątroby i ciekawa
osobowość artysty spotkały się z na tyle
życzliwym przyjęciem, iż zapowiedziano,
że wkrótce ponownie zagości on w Książnicy
Cieszyńskiej.
Zainteresowanie publiczności i liczba
osób, które zechciały wziąć udział w maratonie
oraz fakt, że blisko połowa uczestników
zaprezentowała własne utwory, każą
przypuszczać, że – pomimo pesymistycznych
prognoz – gwara cieszyńska żyje i będzie
żyć, łącząc mieszkańców dwóch brzegów
Olzy, co jest jedną z głównych intencji
organizatorów – Książnicy Cieszyńskiej,
Kongresu Polaków w Republice Czeskiej
oraz Zarządu Głównego i Sekcji Ludoznawczej
Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego
w RC.
Organizatorzy II Maratonu Czytania
Tekstów Gwarowych wyrażają serdeczne
podziękowania wszystkim uczestnikom,
a także partnerom maratonu – Urzędowi
Miasta Cieszyna, Wydziałowi Kultury,
Sportu, Turystyki i Informacji Starostwa
Powiatowego w Cieszynie, Zamkowi Cieszyn,
Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Transgranicznemu
Centrum Wolontariatu, a także
patronom medialnym imprezy: portalom
OX.pl i Gazetacodzienna.pl oraz Głosowi
Ludu, dzięki którym impreza zakończyła
się sukcesem.
Organizatorzy