CIESZYŃSKA SZKOŁA OBYWATELSTWA: PO OBU STRONACH OLZY
Zakończył się trwający rok projekt pt.: „Cieszyńska szkoła obywatelstwa: po obu stronach Olzy”, skierowany do młodzieży szkół ponadgimnazjalnych w Cieszyna i Czeskiego Cieszyna, realizowany przez Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych. Projekt został dofinansowany w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych Grantu Blokowego Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Partnerem projektu był Kongres Polaków w Republice Czeskiej.
W ciągu całego roku 2012 wsparciem w zakresie wszystkich form edukacji obywatelskiej objętych było ok. 800. osób uczących się w szkołach średnich Cieszyna i w Gimnazjum z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie. Celem działań projektowych było podniesienie poziomu wiedzy, kultury obywatelskiej oraz aktywności społecznej młodzieży uczęszczającej do szkół średnich obu miast.
Stała grupa młodzieży (ok. 30 osób) uczestniczyła w dziesięciu jednodniowych comiesięcznych warsztatach dotyczących cieszyńskiego obywatelstwa i edukacji międzykulturowej oraz wyboru postaci zasłużonych dla historii Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Rezultatem ich samodzielnej pracy jest opracowanie trzech szlaków łączących miasta: 1) szlaku tolerancji, zawierającego napisane przez młodzież biogramy postaci zasłużonych dla historii Cieszyna i Czeskiego Cieszyna, 2) szlak młodych cieszyniaków, zawierający spis/opis miejsc aktywności/spędzania czasu wolnego/edukacji nieformalnej młodzieży po obu stronach Olzy, 3) szlak cieszyńskiego rynku pracy, rozeznającego możliwości zatrudnienia/stażu/praktyk.
Widocznym - w przestrzeni Cieszyna i Czeskiego Cieszyna - efektem ich pracy jest trasa pn. „Szlak tolerancji”, z dziesięcioma interaktywnymi, głośnomówiącymi, podświetlanymi ledowo tablicami upamiętniającymi postaci wybrane przez młodzież. Po naciśnięciu guzika w obudowie można usłyszeć biogram postaci, ciesząc się piękną interpretacją tekstu Bogusława Słupczyńskiego i muzyczną ilustracją, w eleganckiej artystycznej formie innowacyjnych tablic ściennych. Poniżej podajemy lokalizację tablic zachęcając mieszkańców i odwiedzających nas do spacerów edukacyjnych tym szlakiem, przypominającym o wielokulturowości obu miast.
Lokalizacja tablic jest następująca:
- Cezary Haller – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, budynek Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych, Pl. Londzina 3
- Adolf „Bolko” Kantor – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, na ścianie bocznej budynku należącego do p. Władysława Tomicy przy ul. Wyższa Brama 8, koło skwerku od strony Pl. Wolności
- Józef Kiedroń – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Czeski Cieszyn, Komeńskiego 4, na ścianie budynku będącego siedzibą Kongresu Polaków w Republice Czeskiej
- Bruno Konczakowski – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, ul. Regera 6, dziedziniec Muzeum Śląska Cieszyńskiego
- Jan Kubisz – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Czeski Cieszyn, ul. Havlkova 13 – w holu budynku Szkoły Podstawowej z Polskim Językiem Nauczania
- Karol Prochaska – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Czeski Cieszyn, ul. Główna 1 - na bocznej ścianie budynku Drukarni Cieszyńskiej róg ul. Al. Pokoju i ul. Głównej 1
- Władysław Rakowski – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, ul. Zamkowa 3, dziedziniec Wzgórza Zamkowego, na budynku Państwowej Szkoły Muzycznej
- Max Rostal – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, ul. Bóżnicza 7, budynek mieszkalny na miejscu dawnej synagogi
- Adam Sikora – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Czeski Cieszyn, Park Sikory - na bocznej ścianie restauracji „Sikorak”
- Alfred Anton Wiedermann – tablica interaktywna na „Szlaku Tolerancji”, Cieszyn, ul. Al. Pokoju 1 - na ściętym płasko narożniku budynku Spółki „Trakce” S.A.
W przestrzeni obu miast, „Szlakiem Tolerancji” odbyło się w ramach projektu piętnaście wycieczek zaangażowanych dla młodzieży szkolnej obu miast (dla ok. 650 osób). Produktem projektu jest też folder „Szlaku tolerancji”, ułatwiający dzięki mapce i jej opisowi zwiedzanie.
W dniu 16 listopada 2012 roku młodzież uczestnicząca w projekcie zrealizowała w Światowym Dniu Tolerancji wielką debatę w stylu oksfordzkim zatytułowaną „Czy warto tutaj zostać? Wybory życiowe młodzieży Cieszyna i Czeskiego Cieszyna”. Uczestniczyło w niej ponad 140 osób - zaproszeni zostali przedstawiciele/przedstawicielki samorządów różnych szczebli, działacze/działaczki organizacji pozarządowych, uczniowie/uczennice szkół średnic wraz z ich przedstawicielami/przedstawicielkami z samorządów uczniowskich, nauczyciele/nauczycielki oraz mieszkańcy/mieszkanki obu miast. Rezultatem debaty jest „Mapa zasobów i potrzeb młodzieży”, stanowiąca wyraz poglądów, opinii oraz ich apelu do władz samorządowych, jako głównych konstruktorów i realizatorów strategii rozwoju miast regionu Śląska Cieszyńskiego. W pracę z młodzieżą w przygotowanie debaty zaangażowali się z wielkim oddaniem: pan Ryszard Macura, radny Rady Powiatu Cieszyńskiego, oraz nauczycielki Gimnazjum z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie: panie Tatiana Kotula i Barbara Kożusznik.
Realizacja projektu w partnerstwie zagranicznym z Kongresem Polaków w Republice Czeskiej umożliwiła dwujęzyczność wszystkich w/w działań. Obydwaj partnerzy: Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych i Kongres Polaków w RC wnieśli własny wkład merytoryczny, finansowy, a także organizacyjny do projektu. Dzięki niemu realizacja projektu wywarła pozytywny wpływ na realizację polityk horyzontalnych: zrównoważonego rozwoju, równości szans kobiet i mężczyzn i dobrego zarządzania.
Dodatkową gratyfikacją za udział w projekcie była dla młodzieży możliwość rozwoju warsztatu dziennikarskiego, poszerzania horyzontów i prezentacji swoich tekstów w publikacji książkowej oraz współpraca w gronie ambitnych rówieśników, które chcą kreować swoją aktywność obywatelską po obu stronach Olzy. Rezultatem ich pracy jest bezpłatna publikacja książkowa „Cieszyńska szkoła obywatelstwa: po obu stronach Olzy”. Zawiera ona biogramy postaci zasłużonych dla Cieszyna i Czeskiego Cieszyna (po polski i czesku), mapki i opis szlaku aktywności młodych cieszyniaków, szlaku ich praktyk/stażu/możliwości zatrudnienia oraz mapę potrzeb i zasobów młodzieży – apel do władz po obu stronach Olzy.
Dodatkowo, dzięki własnym środkom, nasze Stowarzyszenie KKK wspólnie z Partnerem - Kongresem Polaków w Republice Czeskiej umożliwiło młodzieży edukację obywatelską na różnych szczeblach samorządności. Młodzież „projektowa” uczestniczyła kolejno: w specjalnej sesji w siedzibie Sejmiku Województwa Śląskiego w Katowicach na laudacji o Józefie Kiedroniu, w sesji Rady Miasta Cieszyna, w sesji Parlamentu Republiki Czeskiej w Pradze. Po zakończeniu projektu Sejmu Działania w zakresie edukacji obywatelskiej będziemy kontynuować poznając parlamentaryzm w Sejmie i Senacie Rzeczpospolitej Polskiej (luty 2013r.) oraz w Parlamencie Europejskim w Brukseli (wiosna 2013 r.).
Niniejszym pragniemy podziękować najserdeczniej wspaniałej młodzieży oraz naszym sponsorom, patronom honorowym oraz nieformalnym partnerom, których życzliwość, hojność i zaangażowanie umożliwiły realizację projektu. Są nimi:
- Pan Mieczysław Szczurek, Burmistrz Miasta Cieszyna,
- Pani Anna Olszewska, Konsul Rzeczpospolitej Polskiej w Ostrawie,
- Pan dr Józef Szymeczek, Prezes Kongresu Polaków w Republice Czeskiej,
- Pan Andrzej Bizoń, Dyrektor Gimnazjum z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie,
- Pani Aleksandra Trybuś, Poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej,
- Pan Tadeusz Kopeć, Senator Rzeczpospolitej Polskiej,
- Pan dr Jan Olbrycht, Poseł do Parlamentu Europejskiego,
- NWR Karbonia S.A.
- BGŻ Oddział w Cieszynie.
Romualda Rojowska, pomysłodawczyni, autorka i kierowniczka projektu
Radosława Baściuk, autorka warsztatów dotyczących biogramów, współzarządzająca projektem.