Październik 2024 | ||||||
P | W | Ś | C | P | S | N |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 |
Tradycja partnerstwa miast sięga aż IX w., kiedy to niemieckie Padeborn i francuski Le Mans nawiązały współpracę, jednak pierwszą umowę bliźniaczą podpisały w 1947 r. miasta Ludwigsburg i Montbelliard. Do Polski idea miast partnerskich (zwanych też bliźniaczymi, siostrzanymi, przyjacielskimi lub zaprzyjaźnionymi) dotarła pod koniec lat 50-tych XX w. Współpracują również regiony.
W Europie na 20 tys. partnerstw między różnymi jednostkami samorządu ponad 4 tys. jest udziałem polskich jednostek. Samodzielność w kontaktach międzynarodowych gwarantuje ustawa o samorządzie gminnym. Celem partnerstwa miast jest współpraca ludzi, niezależnie od granic państwowych. Często początkiem partnerstwa miast są osobiste kontakty między ich mieszkańcami. Najczęściej rozpoczyna się od kontaktów w sferze kultury, sportu czy wymiany młodzieży. W niektórych przypadkach nawiązuje się współpraca gospodarcza – projekty dotyczące wspierania przedsiębiorczości, a także wymiana doświadczeń z zakresu gospodarki komunalnej, transportu publicznego i edukacji.
Miastami partnerskimi Cieszyna są: Balchik (Bułgaria) umowa - czerwiec 2006 r., Cambrai (Francja) umowa z listopada 2012 r., Czeski Cieszyn (Republika Czeska) umowa z czerwca 1996 r., Genk (Belgia) umowa z grudnia 1991 r., Roava (Słowacja) umowa z czerwca 2001 r., Teuva (Finlandia) umowa z czerwca 2000 r., Puck (Polska) umowa z 2002 r. Współpraca z tymi miastami przebiega z różną intensywnością i jest realizowana przez różne instytucje i organizacje miejskie, w tym szkoły, a także stowarzyszenia.
Najbliższym, w każdym rozumieniu tego słowa, miastem partnerskim Cieszyna jest Czeski Cieszyn. Przełom w stosunkach nastąpił w 1989 r. po przemianach demokratycznych w Polsce i Czechosłowacji, a wejście w życie umowy o bezwizowym ruchu pomiędzy oboma krajami w 1991 r. zakończyło izolację mieszkańców polskiej i czeskiej części miasta. Odnawiane były znajomości prywatne i biznesowe, rozwijał się handel, szczególnie na targowiskach. Od 1989 r. działał na Śląsku Cieszyńskim nieformalny oddział Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej, który organizował m.in. marsze ekologiczne. Z inicjatywy SPCzS rozpoczęto też organizowanie wspólnych imprez kulturalnych: Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Na Granicy” (1990) i Przegląd Filmowy „Na Granicy” (1999).
Coraz częściej też miały miejsce kontakty przedstawicieli władz miejskich Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Dni miasta - „Święto Trzech Braci” od 1992 roku również stało się imprezą polsko-czeską. 14 czerwca 1996 r. została podpisana „Umowa o współpracy między miastami Cieszyn (RP) i esk Tąn (R)”, która zastąpiła „Umowę Przyjaźni” z 1985 r. i niejako sankcjonowała coraz ściślejszą współpracę w różnych dziedzinach. Zrealizowano projekty promocyjne (strona internetowa cieszyn.pl oraz wspólne ścieżki spacerowe po obu miastach) z funduszy preakcesyjnych PHARE CBC oraz szereg wspólnych przedsięwzięć finansowanych z budżetu miast z zakresu kultury i promocji. Od 2004 r. realizowane były przedsięwzięcia dofinansowane z funduszy unijnych wspierających współpracę transgraniczną. Wśród ważnych projektów wymienić należy „Ciesz się Cieszynem – ogród dwóch brzegów” (2007), realizowany z intencją likwidacji negatywnych skutków podziału miasta w 1920 roku, poprzez stworzenie nad brzegami Olzy w Cieszynie i Czeskim Cieszynie nowego centrum obu miast. Projekt polegał na przygotowaniu wspólnej, polsko-czeskiej koncepcji zagospodarowania terenów wzdłuż Olzy po obu jej stronach (strategia rozwoju obszaru oraz studium urbanistyczne). Wdrożenie jego zapisów zaowocowało kilkoma ważnymi, polsko-czeskimi projektami realizowanymi w latach 2010 – 2019: Były to: „Revitalpark 2010” – rewitalizacja parków na Górze Zamkowej i w Parku Masaryka, modernizacja chodników i oświetlenia części ul. Zamkowej i Mostu Przyjaźni, przebudowę nabrzeża Olzy i odbudowa dawnej kawiarni „AVION”, „Park Sportowy” (2012) – utworzenie na obu brzegach Olzy transgranicznego kompleksu rekreacyjno-sportowego; „Most Sportowy” (2012) – budowa mostu na Olzie - węzła komunikacyjnego na terenie kompleksu rekreacyjno-sportowego; „Ogród dwóch brzegów 2013-2015” – budowa ciągów pieszo-rowerowych wzdłuż Olzy, modernizacja przestrzeni Cieszyńskiej Wenecji (2015); „Open Air Museum Cieszyn. esk Tĕąn” - stworzenie produktu turystycznego opartego na fenomenie miasta podzielonego na zrewitalizowanych brzegach rzeki. W atrakcyjnej przestrzeni ekspozycja muzealna przybliża zwiedzającym historię Cieszyna i Czeskiego Cieszyna z różnych perspektyw: zarówno z punktu widzenia wydarzeń dziejowych i politycznych, jak i historii podziału miasta i następstw tego podziału. Rozszerzone informacje dostępne poprzez kody qr na stronie internetowej KLIK.
Otwarcie muzeum nastąpi 26 września.
Dokończenie w następnym numerze WR
Renata Karpińska